W starożytnej Grecji chórem nazywano grupę taneczną, zespół wokalny towarzyszący tańcowi lub miejsce dla tańca kultycznego.
Środowisko Kościoła Katolickiego chórem nazywa:
miejsce z prezbiterium, przeznaczone do wspólnotowej modlitwy duchowieństwa,
balkon nad wejściem do kościoła, gdzie najczęściej umieszczone są organy,
zespoły osób wyodrębnione we wspólnocie dla naprzemiennej modlitwy
zespół osób wykonujących jedno- lub wielogłosowe śpiewy.
Świadectwa historyczne z IV wieku w. mówią, iż zespół śpiewający - chór miał swoje miejsce w pobliżu ołtarza by wspierać śpiew uczestników liturgii.
Wykonywanie trudniejszego repertuaru śpiewów oraz traktowanie śpiewu jako dialogu liturgicznego zarezerwowanego dla duchownych i mężczyzn sprawiły, że na przestrzeni wieków chór przechodził przeobrażenia. Z grupy mieszanej, którą stanowili dobrani mężczyźni, chłopcy i kobiety, stworzył się zespół męsko - chłopięcy, następnie tylko zespół osób duchownych. Od XII w. w okolicznościach rozwijającej się wielogłosowości śpiewów i zapotrzebowania na wykonawców, znowu członkami chóru kościelnego mogli być mężczyźni świeccy. Natomiast Papież Pius XII na początku XX w. w
encyklice traktującej o zasadach wykonywania muzyki w Kościele, wskazał na możliwość włączania kobiet do chóru i innych zespołów śpiewaczych.
W epoce renesansu miejscem, z którego zespół muzyczny wykonywał śpiewy stał się balkon nad wejściem do kościoła naprzeciw ołtarza. Wykonywaniem własnego ambitnego repertuaru, chór najczęściej dominował podczas liturgii wyłączając przez to wiernych z aktywnego uczestnictwa. Tak zatracał swoje pierwotne zadanie wspomagania śpiewu zgromadzonych uczestników liturgii, a przyjmował rolę grupy koncertującej.
Odnowa liturgii wytyczona przez Sobór Watykański Drugi (1963-1965), ukazała zespołom śpiewaczym m.in. chórowi zadania, które są powrotem do pierwotnego zamysłu, a nawet je pogłębiają.
Dlatego też rolę chóru w liturgii trzeba widzieć w kilku aspektach:
1. Aspekt duszpasterski
Zadaniem chóru jest takie oddziaływanie na wiernych, aby ci mogli pobożnie i czynnie przeżywać swoje uczestnictwo w liturgii. Chór nie może stanowić grupy "wyłączonej" ze społeczności wiernych, ale ma być dla niej muzycznym animatorem.
2. Aspekt kerygmatyczny
Chór uczestniczy w przepowiadaniu orędzia zbawienia. Dlatego dba, by jego repertuar śpiewów co do treści był nośnikiem prawd wiary, a wykonanie śpiewu nie tyle artystyczną interpretacją utworu, co świadomą proklamacją tych prawd.
3. Aspekt kulturowy
Poprzez sięganie do dzieł muzyki wielogłosowej, szczególnie "dawnych mistrzów", które są nieocenionym skarbcem i dobrem kultury, chór pielęgnuje muzyczną tradycję Kościoła.
4. Aspekt estetyczny
Śpiew chóru zapewnia liturgii obecność artystycznego piękna, które z natchnienia wiary dla liturgii zrodzone w ciągu wieków, jest tworzone nadal. To zobowiązuje zespół do osiągania w pewnym sensie poziomu profesjonalizmu.
Takie postrzeganie zadań chóru naznacza obecnie specyfikę ćwiczeń, dobór repertuaru i wykonawstwo.
Tradycje śpiewu chóralnego w parafii w Nowej Dębie swoim początkiem sięgają lat 70-tych minionego wieku. Zorganizowanie zespołu związane było z przygotowaniem parafii na uroczystość nawiedzenia Matki Bożej w jasnogórskiej kopii obrazu. Zadanie to wykonał ówczesny ks. wikariusz Feliks Kwaśny. Chór mieszany czterogłosowy posługiwał podczas liturgii uroczystości nawiedzenia i dorocznych Świąt. Przenosiny księdza Feliksa na inną parafię przerwały rozwój chóru i dalszą jego działalność.
Ponowna myśl zorganizowania zespołu pojawiła się z przyjściem do parafii ks. wikariusza Eugeniusza Nycza. We wrześniu 1978 r. rozpoczął gromadzenie chętnych mężczyzn. Zaistniała grupa około 30 osób - starsi mężczyźni i młodzieńcy ze szkół średnich LO i ZSZ. Z nich uformował cztery głosy: T1, T2, B1, B2. Już w niedzielę Chrystusa Króla wykonano pierwsze śpiewy. Podczas Uroczystości Bożego Narodzenia chór wykonywał śpiew kolęd. Temat śpiewów wyznaczał rytm roku liturgicznego i wydarzenia duszpasterskie w parafii.
20 czerwca 1979 chór uświetnił XXX rocznicę święceń kapłańskich ks. prob. Henryka Łagockiego. 08 maja 1981 na placu przy LO w Nowej Dębie posługiwał podczas mszy świętej za Ojczyznę. Zespół ten systematycznie wpisywał się w krajobraz lokalnych uroczystości kościelnych i narodowych - patriotycznych.
Po powstaniu NSZZ "Solidarność" w sierpniu 1980 tchnęło wolnością i Kościół ze swoim działaniem wyszedł z "terenu przyświątynnego na zewnątrz". Chór też miał okazję by swoją działalność zaprezentować środowisku. Dzięki życzliwości księży proboszczów okolicy mógł wystąpić w ich parafiach (m.in. Chmielów, Jadachy, Tarnobrzeg, Spie). Prezentował wówczas cykl pieśni maryjnych, Pasję, a także zapewniał posługę śpiewu podczas liturgii eucharystycznej.
Ciekawym okresem działalności chóru był czas lat 1986-1989, gdy opiekę nad nim przejął wikariusz parafii ks. Marian Kaszowski. Zespół poszerzył swój repertuar o nowe pieśni, miał też okazję odbywania wyjazdów artystycznych do Zakopanego, do Kodnia oraz uczestniczył w przeglądach chórów diecezji. Z tych wydarzeń może poszczycić się posiadaniem okolicznościowych dyplomów.
W kolejnych latach pracę zespołu animował ks. proboszcz Eugeniusz Nycz. W tym czasie chór zaczął występować na scenie Domu Kultury z racji narodowych rocznic, odbywał pielgrzymkowe wyjazdy na Wawel, do Kodnia, do Lwowa oraz miał okazję być włączonym do zespołu śpiewaczego z okazji wizyty apostolskiej Jana Pawła II w Rzeszowie (czerwiec 1991) i w Krośnie (czerwiec 1995). Ponadto kontynuował swoje posługiwanie w środowisku.
W latach 1998-1999 chórem kierował ks. wikariusz Tomasz Orzeł. On też wprowadzał do tego zespołu głosy dziewczęce wywodzące się ze środowiska parafialnej oazy. Kilka nowych pieśni opracowanych na chór mieszany wzbogaciło dotychczasowy repertuar. Bogactwem artystycznym
i liturgicznym było opracowanie przez chór liturgii Triduum Sacrum. Ta okoliczność była też sygnałem ku przeobrażeniu chóru z męskiego w mieszany. W tym też okresie doniosłym wydarzeniem dla zespołu był jego czynny udział w celebrze papieskiej w Sandomierzu w czerwcu 1999 roku.
Następne lata to funkcjonowanie chóru przy dyrygenturze p. Jana Skury, nauczyciela wychowania muzycznego w nowodębskich szkołach i długoletniego członka tegoż chóru. Pod jego przewodnictwem zespół realizował swoje cele, poszerzał repertuar pieśni, włączał się w organizowanie uroczystości w Nowej Dębie i w innych miejscowościach. Dyrygent angażował uczennice klas gimnazjalnych w śpiew chóru, przez co też jeszcze bardziej otwierał chór na jego reorganizację.
Od roku 2006, pod nieobecność dyrygenta Jana Skury, opiekę nad chórem sprawuje ks. proboszcz Eugeniusz Nycz. W marcu tegoż roku nastąpiło przemianowanie zespołu w chór mieszany. Do dotychczasowego zespołu dołączono dwa głosy żeńskie: sopran i alt. Od tego momentu rozpoczął się nowy rozdział jego funkcjonowania. Panie z entuzjazmem podjęły pracę w zespole. Pierwsze śpiewy wykonano już w kwietniu z okazji udzielania sakramentu bierzmowania. Następnie chór włączył się w przeżywanie uroczystości Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy. A potem już następowały kolejne wydarzenia liturgiczne i środowiskowe, które zespół upiększał stosownym śpiewem. Obecnie, po
kilku latach działalności w tej nowej formie, chór może się poszczycić szacunkiem i uznaniem
w swoim otoczeniu.
Zespół jest grupą otwartą i chętnie zaprasza do swego grona osoby zainteresowane kultywowaniem śpiewu. Próby wspólne odbywają się w czwartki o g. 19.00, natomiast ćwiczenia w "głosach" ustalane są w zależności od możliwości członków zespołu.
|